Η εμμηνόπαυση είναι η φυσιολογική διαδικασία η οποία περιγράφει το τέλος των περιοδικών κύκλων της έμμηνου ρύσης στις γυναίκες.

Στις περισσότερες γυναίκες η εμμηνόπαυση εκδηλώνεται γύρω στην ηλικία των 50- 52 ετών, ενώ μπορεί να συμβεί πιο νωρίς σε γυναίκες που καπνίζουν, σε γυναίκες που υπεβλήθησαν σε αφαίρεση των ωοθηκών τους (ωοθηκεκτομή) ή που έλαβαν χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία.

Μια γυναίκα μπορεί να καταλάβει ότι βρίσκεται στην εμμηνόπαυση όταν για ένα διάστημα 6- 12 μηνών δεν εμφανίζει εμμηνορρυσία. Μπορεί να παρουσιάζει σημεία και συμπτώματα δηλωτικά των ορμονικών αλλαγών που τη χαρακτηρίζουν (δηλ της οιστρογονικής έλλειψης),τα συχνότερα εκ των οποίων είναι :

Εξάψεις, νυκτερινοί ιδρώτες, ξηρότητα κόλπου και μειωμένη libido, αλλαγές της ψυχικής διάθεσης, νευρικότητα και ευερεθιστότητα, διαταραχές του ύπνου, προβλήματα μνήμης, κατάθλιψη.
Ωστόσο τα εν λόγω συμπτώματα μπορεί να μην οφείλονται στις ορμονικές αλλαγές της εμμηνόπαυσης, αλλά σε ψυχολογικά ή άλλα προυπάρχοντα προβλήματα. Δεν είναι απαραίτητο να γίνουν ορμονικά τεστ για τη διάγνωση της εμμηνόπαυσης σαν ρουτίνα, καθώς είναι μια διάγνωση κλινική, αν και ο γιατρός μπορεί να ζητήσει μετρήσεις των ορμονών ή άλλα τεστ. Για παράδειγμα όταν μια νεότερη σε ηλικία γυναίκα παρουσιάζει συμπτώματα ανάλογα με αυτά της εμμηνόπαυσης και κυρίως διαταραχές της εμμηνορρυσίας, μπορεί ο γιατρός να ζητήσει ορμονικές μετρήσεις (κυρίως την ορμόνη FSH) ώστε να διαφανεί εάν πράγματι υπάρχουν ορμονικές αλλαγές δηλωτικές της εμμηνόπαυσης ή της προεμμηνόπαυσης (δηλ η γυναίκα παρουσιάζει πρόωρη εμμηνόπαυση, φαινόμενο που δυστυχώς απαντάται όλο και συχνότερα) ή οι διαταραχές οφείλονται σε κάποιο άλλο πρόβλημα.
Στις περισσότερες περιπτώσεις τα συμπτώματα όπως οι εφιδρώσεις κτλ, που συνοδεύουν την εμφάνιση (ή την επερχόμενη έλευση) της εμμηνόπαυσης υποχωρούν, με το πέρασμα του χρόνου. Μερικές γυναίκες ωστόσο μπορεί να τα παρουσιάζουν για χρόνια.

Οι γυναίκες που παρουσιάζουν συμπτώματα της εμμηνόπαυσης μπορούν με τη βοήθεια ορισμένων μέτρων να απαλύνουν τις ενοχλήσεις τους:
1. Αποφυγή του καπνίσματος
2. Η όσο το δυνατό λιγότερη κατανάλωση αλκοόλ
3. Ενδυμασία που να επιτρέπει εύκολα στη γυναίκα σε περίπτωση εξάψεων να βγάλει ένα επιφανειακό ένδυμα για να μειώνει τη θερμοκρασία του σώματος της
4. Ύπνος σε δροσερό δωμάτιο. Ορισμένες γυναίκες χρησιμοποιούν ένα πακέτο με πάγο κάτω από το μαξιλάρι τους 
5. Η τακτική σωματική άσκηση
6. Η υγιεινή διατροφή
7. Η χρήση λιπαντικών του κόλπου για αποφυγή πόνου και άλλων προβλημάτων κατά τη σεξουαλική επαφή
Εάν τα μετρά αυτά δεν βοηθούν τότε η γυναίκα μπορεί να ζητήσει τη βοήθεια του γιατρού της για θεραπεία με ορμόνες ή άλλα μη ορμονικά φάρμακα και άλλους τρόπους αντιμετώπισης.

Η γυναίκα πρέπει να συζητά το θέμα με το γιατρό της. Είναι βασικό να συνειδητοποιήσει η γυναίκα ασθενής (και ο γιατρός της) ότι το κάθε περιστατικό πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν μεμονωμένη περίπτωση, δηλ η θεραπεία της εμμηνόπαυσης πρέπει να είναι εντελώς εξατομικευμένη.Η θεραπεία με ορμόνες για την εμμηνόπαυση μπορεί να ενέχει κινδύνους (οι κυριότεροι αφορούν την εμφάνιση θρομβώσεων σε γυναίκες παχύσαρκες, καπνίστριες ή με οικογενοιακό ιστορικό) και να αντενδείκνυται σε κάποια γυναίκα και να επιτρέπεται ή ακόμα και επιβάλλεται (δηλ να κρίνεται αναγκαία) σε κάποια άλλη.
Η ορμονική θεραπεία βοηθά αποτελεσματικά την αντιμετώπιση των εξάψεων και των αγγεικινητικών( ή και ψυχολογικών) συμπτωμάτων, όπως τους νυκτερινούς ιδρώτες, την κολπική ξηρότητα, προλαμβάνει την εμφάνιση οστεοπενίας ή και οστεοπόρωσης (οφειλόμενη άμεσα στην οιστρογονική ανεπάρκεια που η εμμηνόπαυση επιφέρει) με τον συσχετιζόμενο κίνδυνο κατάγματος που αυτή επιφέρει, δρα καρδιοπροστατευτικά, ενώ η ορμονική θεραπεία νωρίς στην εμμηνόπαυση έχει καταδείξει μειωμένη εμφάνιση της νόσου Alzheimer.

Η ορμονική θεραπεία χρησιμοποιείται για όχι πολλά χρόνια και πάντως όχι πάνω από πέντε, εκτός από τις περιπτώσεις εμφάνισης πρόωρης ωοθηκικής ανεπάρκειας, πρόωρης εμμηνόπαυσης, όπου η γυναίκα πρέπει να λαμβάνει θεραπεία περίπου μέχρι την ηλικία που θα έβγαινε κανονικά στην εμμηνόπαυση, δηλ γύρω στα 50. Τα καινούργια ορμονικά φάρμακα είναι πολύ ασφαλέστερα από τα παλαιότερα, ενώ συνεχώς στην αγορά βγαίνουν καινούργια σκευάσματα με βελτιωμένο προφίλ αποτελεσματικότητας αλλά και ασφάλειας.